رویش روان شناسی (نشریه علمی تخصصی )

---

سبک­های دلبستگی پیش بینی کننده مهمی برای بهداشت روانی هستند. افراد با سبک دلبستگی نا ایمن نسبت به افراد ایمن بیشتر در معرض مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی می­باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی با افسردگی، اضطراب و استرس در دانشجویان است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه این پژوهش دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران بودند که نمونه آن به صورت چند مرحله ای خوشه ای - دردسترس انتخاب شد، بدین صورت که ابتدا از بین دانشکده های دانشگاه شهید بهشتی تعداد سه دانشگاه به صورت تصادفی انتخاب و از بین دانشجویان هر یک از دانشکده ها ۲۷ دانشجو برای شرکت در پژوهش گزینش شدند. جهت سنجش سبک دلبستگی از پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید و برای سنجش میزان افسردگی، استرس و اضطراب دانشجویان از پرسشنامه  DASS استفاده شد. نتایج نشان داد بین سبک دلبستگی ایمن و اجتنابی و متغیرهای افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان رابطه معناداری وجود ندارد اما بین سبک دلبستگی دوسوگرا با متغیرهای افسردگی، اضطراب و استرس دانشجویان رابطه مثبت معناداری وجود دارد (P<۰/۰۱). همچنین نتایج حاصل از تحلیل گام به گام رگرسیون نشان داد که  سبک دلبستکی دوسوگرا، ۱۴ درصد پیش بینی کننده میزان افسردگی ، ۵۸ درصد پیش بینی کننده میزان اضطراب و ۲۶ درصد پیش بینی کننده میزان استرس دانشجویان است. 

---

هدف از نگارش مقاله حاضر خوانش روان‌شناختی سفر معنوی حضرت نبی اکرم (ص) به­عنوان نمونه عالی رشد و شکوفایی روانی و معنوی می‌باشد. هرچند الگوهای شکوفایی روانی قبلاً توسط روان‌شناسانی چون مازلو، راجرز، یونگ و فروید ارائه شده‌اند، اما این الگوها در نهایت ژرف‌اندیشی به خودشکوفایی و فردیت‌یابی اشاره نموده‌اند که سازه‌های مبهمی هستند که به‌خوبی تعریف و تفسیر عمیق نشده‌اند. در مسیر این مطالعه، علاوه بر قرآن کریم، احادیث و معراج‌نامه‌های مختلف، متون عرفانی و سازه‌های روان‌شناسی اعماق نیز مورد مداقه قرار گرفته‌اند. با رویکردی تحلیلی نشان داده شد که معنای باطنی معراج در ارتباط انسان با درون خویشتن و تحقق بخشیدن به پتانسیل شکوفایی فطرت می‌باشد. شکوفایی مراحلی دارد که شامل فراروندگی و پیمودن مراحل عرفانی می‌باشد که به‌صورت نمادین به‌عنوان هفت آسمان مطرح شده‌اند. علاوه بر سفر آسمانی که به‌صورت عمودی پرواز روح مصفا را به ذهن متبادر می‌سازند، سفر زمینی از کعبه به بیت‌المقدس (سفر افقی) نیز مورد واکاوی قرار گرفته است. درنهایت، معراج نبوی می‌تواند به‌عنوان الگوی جدیدی در روان‌شناسی مثبت اسلامی مطرح شود و در تحقیقات آتی با رویکرد میدانی و رویکرد تاریخی نیز مورد مطالعه قرار گیرد.

---

ناکامی زوج­ها در حل اختلافات زناشویی ممکن است به اشکال گوناگونی بروز پیدا کند که هرکدام به نوبه خود می­تواند سلامت روابط زناشویی را به خطر بیندازد. یکی از انواع بروز اختلافات زناشویی، پدیده دلزدگی است که زوج های بسیاری را درگیر خود می­کند و از عوامل بسیاری از جمله کیفیت زندگی و تاب آوری تاثیر می پذیرد. هدف از انجام پژوهش حاضرتعیین رابطه کیفیت زندگی و تاب آوری با دلزدگی زناشویی در معلمان زن شهر کرمانشاه بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و نمونه شامل ۱۸۰ نفر ازجامعه مذکور بود که به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت زندگی ،تاب آوری کانر ودیویدسون و مقیاس دلزدگی زناشویی پاینز و برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که بین کیفیت زندگی و تاب آوری با دلزدگی زناشویی رابطه منفی وجود دارد  و کیفیت زندگی و تاب آوری توانستند دلزدگی زناشویی را پیش بینی کنند.  با توجه به اینکه کیفیت زندگی و تاب آوری پیش بینی کننده های معناداری برای دلزدگی زناشویی هستند می توان با ایجاد چنین ظرفیت هایی دلزدگی زناشویی را کاهش داد.

---

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش کنترل تکانه بر رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه بود. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه دوره ابتدایی شهر اهواز در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بود. نمونه پژوهش ۳۰ نفر دانش آموز دارای اختلال یادگیری ویژه بودند که به صورت خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه دوره ابتدایی شهر اهواز انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش(۱۵نفر) و گروه کنترل(۱۵نفر) به شیوه تصادفی گمارش شدند.  آموزش کنترل تکانه برای گروه آزمایش در ۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای به مدت یک ماه ارائه گردید. برای ارزیابی رفتارهای پرخاشگرانه از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (۱۹۹۲) استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که آموزش کنترل تکانه رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه را به طور معنی داری کاهش می دهد. این یافته حاکی از آن است که آموزش کنترل تکانه می تواند به عنوان شیوه ای آموزشی در اصلاح فرایندهای روان شناختی و تحصیلی و مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه اثر بخش باشد.

---

این پژوهش با هدف ارزیابی مدل ساختاری تنظیم هیجان و خوردن هیجانی در افراد مبتلا به چاقی با نقش واسطه­ای ذهنی سازی انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه­ی آماری پژوهش شامل تمام نوجوانان مبتلا به چاقی مراجعه کننده به مراکز رژیم درمانی و خانه­های سلامت شهر شیراز در سال ۱۴۰۰ بود. که از این بین  تعداد ۳۶۱ نفر نوجوان مبتلا به چاقی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه­ی خوردن هیجانی (EEQ، داچ، ۱۹۸۶)، چک لیست تنظیم هیجانی کودکان و نوجوانان (ERC، شیلد و کیکتی، ۱۹۹۷) و پرسشنامه­ی ذهنی سازی (MQ، دیمیتروویچ، ۲۰۱۷) را تکمیل کردند.. تحلیل داده­ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان­داد تنظیم هیجان با ذهنی سازی ارتباط مستقیم معنادار(۰۱/۰p<) و ذهنی سازی با خوردن هیجانی ارتباط منفی معنادار (۰۱/۰p<) و تنظیم هیجان با خوردن هیجانی از طریق ذهنی سازی دارای ارتباط غیر مستقیم و معناداری (۰۱/۰p<) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد تنظیم هیجان با میانجی­گری ذهنی سازی خوردن هیجانی را تبیین می­کند و اینکه مدل از برازش مطلوبی برخوردار بوده است. یافته­های این پژوهش می­تواند در پیشگیری و درمان چاقی مورد استفاده­ی متخصصان حوزه­های بهداشت و روان قرار گیرد.

---

---

هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی گروه­ درمانی شناختی رفتاری بر اضطراب و بهزیستی روان­شناختی مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش حاضر نیمه‏آزمایشی با طرح پیش­آزمون - پس­آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص در شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۲ بود. ۲۶ نفر از مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص با روش نمونه­گیری هدفمند وارد مطالعه و در دو گروه آزمایش (۱۳ نفر) و کنترل (۱۳ نفر) به شیوه تصادفی گمارش شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس اضطراب بک (۱۹۸۸، BAI) بهزیستی روان­شناختی ریف (۱۹۸۹، RSPWB) و برنامه مداخله گروه­درمانی شناختی رفتاری بک (۲۰۲۱) و لیهی (۲۰۰۷) بود. داده­های پژوهش به شیوه تحلیل کواریانس چندمتغیری با استفاده از نرم­افزار SPSS-۲۴ تجزیه و تحلیل شد. یافته­ها نشان داد که بین میانگین اضطراب و بهزیستی روان­شناختی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی­داری وجود دارد که نشان­دهنده­ی تأثیر گروه­درمانی شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب و افزایش بهزیستی روانشناختی گروه آزمایش بود (۰۵/۰p<). می­توان نتیجه گرفت که گروه­­درمانی شناختی رفتاری تأثیر قابل قبولی در بهبود بهزیستی روان­شناختی مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری خاص داشته است.

---

پژوهش حاضر، باهدف تعیین اثربخشی طرحواره­درمانی بر خودسرزنش­گری و اجتناب شناختی افراد دارای نشانگان وسواس فکری-عملی انجام شد. روش پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان مراجعه­کننده به مراکز مشاوره­ی سراهای محله در منطقه ۲۲ تهران در سال ۱۴۰۲ بود که از بین آنها تعداد نمونه ۳۰ نفر که در پرسشنامه وسواس فکری عملی (Y-BOCS، ییل-براون، ۱۹۸۶) نمره بالایی کسب کردند، به شکل در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه (گروه آزمایش و گروه کنترل) و هر گروه ۱۵ نفر گمارش یافتند.  ابتدا هر دو گروه به وسیله ابزار آزمون شامل مقیاس خودسرزنش­گری (SBS، گیلبرت و همکاران، ۲۰۰۴) و مقیاس اجتناب شناختی (CAQ، سکستون و دوگاس، ۲۰۰۸) مورد سنجش قرار گرفتند و سپس گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه تحت مداخله طرحواره­درمانی یانگ و کلوسکو (۲۰۰۳) قرار گرفت. داده­های جمع­آوری شده با استفاده از آزمون­های تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل داده­ها نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون بین میانگین پس‌آزمون خودسرزنش‌گری و اجتناب شناختی در دو گروه تفاوت معناداری در سطح ۰۵/۰ وجود داشت. لذا می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که طرحواره درمانی بر کاهش خودسرزنش گری و اجتناب شناختی افراد دارای نشانگان وسواس فکری-عملی موثر بوده است.