1- دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. ، adnan72akbari@gmail.com
2- استاد روانشناسی، مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج)، تهران، ایران.
چکیده: (1704 مشاهده)
با ظهور تکنولوژیهای جدید و گسترش آنها در سطح جهان، استفاده از گوشیهای هوشمند به بخشی جداییناپذیر از زندگی انسانها تبدیل شده است. اما در کنار وجوه مثبت این مقوله، استفادهی بیش از حد و اعتیاد به این ابزارِ جدید به موضوعی شایان توجه بدل شده است که میتواند ابعاد مهمی از زندگی یک فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در مطالعهی حاضر با جستجوی کلیدواژههای اثرات روانشناختی اعتیاد به گوشی هوشمند و عوامل روانشناختی اعتیاد به گوشی هوشمند در پایگاههای معتبر خارجی و داخلی در بازهی زمانی سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ تعداد ۵۱۲ مقالهی مرتبط به دست آمد که پس از بررسی ملاکهای ورود و خروج تعداد ۳۵ مقاله در تحلیل نهایی لحاظ شد. پژوهشهای این حیطه در دو دستهی اثرات روانشناختی اعتیاد به گوشی هوشمند و عوامل روانشناختی اعتیاد به گوشی هوشمند دستهبندی شد. در رابطه با اثرات روانشناختی عمدهی پژوهشها حاکی از اثرات منفیای همچون افسردگی، اضطراب، استرس، کاهش یادگیری، کاهش بهرهوری، عزتنفسپایین و امثال آن بود بود و در رابطه با عوامل روانشناختی پژوهشها بر نقش عواملی همچون روانرنجورخویی، گشودگی، وجدانی بودن پایین، توافقی بودن پایین، افسردگی، اضطراب، خودکنترلی پایین، تکانشگری کژکار، تنهایی و مواردی از این قبیل تأکیده داشتهاند. مرور این پژوهشها نشان میدهد که پدیدهی اعتیاد به گوشی هوشمند از اثرات روانشناختی قابلملاحظهای برخوردار است و لذا ضروری است که با در نظر گرفتن چهارچوب پژوهشهایی که به عوامل روانشناختی دخیل در آن پرداختهاند برنامههایی برای پیشگیری و مداخله در این پدیدهی مخرب طراحی نمود.
نوع مقاله:
مروری سیستماتیک |
موضوع مقاله:
اعتیاد دریافت: 1400/5/28 | پذیرش: 1400/9/17 | انتشار الکترونیک: 1400/12/10