رویش روان شناسی (نشریه علمی تخصصی )

حسادت یک هیجان دردناک و ناخوشایند است که منجر به احساس پستی، خشونت و رنجش از اینکه ویژگی ای مورد دلخواه فرد است که در تصرف دیگران است می باشد. حسادت از هیجاناتی است که در اکثر فرهنگ ها دیده می شود.

دلیل اهمیت شناخت حسادت، در خشونت همراه با آن است که منجر به رفتارهای پرخاشگرانه می شود. طبیعت خصومت‌آمیز حسادت در بسیاری از جرم و جنایت های عمومی و تعارض های درون گروهی دیده می شود. حسادت هم‌چنین با تمایلات نابودگر مانند تمایل برای از بین بردن پیامدهای فردی برای کم رنگ کردن نقاط مثبت فرد مورد حسادت مرتبط است. حسادت با تمایل برای نابود کردن چیزهای خوبی که دیگران دارند و یا احساس لذت از این که فرد مورد حسادت یا حتی گروهی که به آن ها حسادت می شود شکست بخورند؛ حتی اگر مستحق رنج و شکست نباشند، ارتباط دارد.

برای اولین بار فروید حسادت را برای دختران به کار برد و حسرت و رشک آلت مردانه را عنوان کرد. اما در واقع آلت مردانه نماد جامعه ی مردسالارانه برای مردان و زنان بود تا اینکه رشک به یک عضو فیزیکی باشد. فروید حسادت را در گروه های مختلف نیز عنوان کرد، به عنوان مثال در کودکان به خصوص در هم شیر ها، در کودک بزرگتر به کودکان تازه متولد شده و کوچکتر حسادت دیده می شود. پس از فروید، ملانی کلاین، اولین روان تحلیل‌گری بود که حسادت را در تئوری اش به کار برد. ملانی کلاین در کتاب حسادت و قدرشناسی، نظراتش راجع به حسادت را عنوان می کند. تئوری ملاین کلاین بر مبنای ارتباط مادر و کودک و نماد سینه مادر است. مفهوم اصلی خیال کلاین، کارهای وی روی اشیای درونی، و فهم وی از سائق های مرگ و زندگی، سوپر ایگو و عقده ادیپی به فهم دلیل بروز حسادت و مکان آن، چطور بروز پیدا می کند و چطور در درمان های روان کاوی عمل می کند، بسیار کمک کرده است. وی هم چنین معتقد بود که حسادت نوعی غریزه ی انکار زندگی و مخربی است که مملوء از خشم است (به دلیل حجم زیاد مباحث، خلاصه ای از نظریه ملانی کلاین در مورد حسادت به طور جداگانه در پیوست آمده است).

در این پژوهش در ابتدا به تعریف حسادت، بیان انواع حسادت، دلایل ایجاد حسادت، پایه های انگیزشی و هیجانی حسادت و ویژگی های آن می پردازیم. سپس مطرح خواهیم کرد که افراد به چه کسانی با چه ویژگی هایی حسادت می کنند. پیامد های روانی و اثر حسادت بر رفتارها را مطرح خواهیم کرد. سپس تعدادی از جدیدترین پژوهش ها در زمینه ی حوزه های مختلف حسادت مطرح و مورد بحث قرار خواهد گرفت. نهایتا نقدی بر تمام مقالات و مباحث ارائه شده عنوان خواهد شد.